Langosz i palacsinta
Langosz i palcsinta to chyba najpopularniejsze przekąski na Węgrzech. Żeby je kupić, warto coś o nich wiedzieć – przynajmniej w jakich opcjach występują.
Lángos to smażone ciasto drożdżowe, charakterystyczne dla kuchni węgierskiej. Drożdże posypuje się odrobiną cukru i dodaje letniego mleka, a następnie zagniata mąką, solą, letnią wodą i odrobiną oleju. W niektórych wersjach do ciasta dodaje się starte lub gotowane ziemniaki. Przed smażeniem na głębokim oleju ciasto jest formowane w płaskie placki o średnicy kilkunastu centymetrów. Według niektórych źródeł, Langosz pojawił się w kuchni węgierskiej w czasach okupacji tureckiej, według innych, ma on starożytne rzymskie pochodzenie. Obecnie jest podstawowym daniem w każdym szanującym się węgierskim fastfoodzie. Usmażony placek powinien być spożywany zaraz po usmażeniu. Zimny traci swoje walory.
Dawniej langosze pieczone były na ogniu z resztek ciasta, które zostawało po pieczeniu chleba. Stąd nazwa langosz, od węgierskiego láng – płomień. Z czasem zanikł zwyczaj pieczenia chleba w gospodarstwach domowych, a langosze zaczęto smażyć w głębokim tłuszczu – obecnie w oleju roślinnym.
Najpopularniejsze wersje – dodatki do langosza to:
sima – bez dodatków
sajtos – z serem
tejfölös – ze śmietaną
sajtos tejfölös – z serem i śmietaną
sajtos fokhagymás – z serem i czosnkiem
Choć spotyka się tez wiele innych – bardziej wymyślnych, np.:
sonkás – z szynką, serem i śmietaną
magyaros – z boczkiem, serem, śmietaną i cebulą
mexikoi – chili, fasola, kukurydza, śmietana, jalapeno
carbonara – boczek, ser, śmietana
bolognai – sos bolognese, ser, śmietana
W ostatnim czasie coraz częściej można spotkać langosze w polskich miastach, często w food truckach, a jeszcze populrniejsze są na Słowacji i w Czechach.
Palacsinta niewiele różnią się od naszych naleśników. Ale nadzienie i sposób podania sprawia, że na Węgrzech lubię naleśniki z fast foodu. W Polsce jadam tylko te, które sam usmażę.
Najsłynniejsze to Gundel palacsinta przekładane masą orzechową, rodzynkami i oblewane sosem czekoladowym. Ich autorem był Karol Gundel (1883-1956) – właściciel budapesztańskich restauracji i hoteli. W jego restauracjach serwowano dania kuchni węgierskiej, francuskiej oraz dania autorskie – w tym Gundel palacsinta.
Dziś Gundel to chyba najbardziej prestiżowa restauracja w Budapeszcie. Oczywiście znajduje sie na ulicy Karola Gundela, a w menu posiada Gundel palacsinta – w cenie 2 900 HUF.
